Trong những năm gần đây, xu hướng phát triển dược liệu tự nhiên ngày càng phát triển và được nhiều người sử dụng: nước lá tắm của người Dao, chè hoa vàng, chè vằng, … Trong đó chè vằng là một trong những dược liệu có rất nhiều tác dụng tốt với sức khỏe, đặc biệt là các sản phụ. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết tác dụng của chè vằng với phụ nữ sau sinh trong bài viết dưới đây.
Chè vằng: cây thuốc quý giữa núi rừng đại ngàn
Cây chè vằng hay còn được gọi là cây mỏ sẻ, mỏ quạ, chè cước man, … là loại cây bụi, mọc rất nhiều ở vùng núi trung du của nước ta, đặc biệt là khu vực hòa Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh. Chè vằng là loại cây có giá trị kinh tế cao, ngày càng được sử dụng phổ biến với nhiều công dụng tốt với sức khỏe.
Ở nước ta, chè vằng có 3 loại chính:
- Chè vằng sẻ: hay còn gọi là vằng lá nhỏ. lá cây nhỏ và mỏng, khi phơi khô có màu xanh và nấu với nước cho mùi thơm nhẹ. Đây là loại chè vằng tốt nhất và có hàm lượng dược tính cao.
- Chè vằng trâu: hay còn được gọi là vằng lá to. lá cây to hơn so với vằng sẻ, khi phơi có màu nâu và nấu với nước không có mùi thơm. Loại chè vằng này cũng có tác dụng tốt nhưng hàm lượng dược chất thấp hơn so với chè vằng sẻ.
- Chè vằng núi: có hình dạng giống chè vằng sẻ, thường mọc ở vùng núi cao và không được sử dụng làm thuốc.
Chè vằng được dân tộc miền núi sử dụng từ rất xa xưa, như một loại thức uống giải khát hàng ngày. Bộ phận chính được sử dụng là phần lá và thân của cây. Cây chè vằng có tính mát, vị đắng và hậu ngọt, chứa rất nhiều hoạt chất glycosid, alkaloid và flavonoid, có rất nhiều tác dụng tốt với sức khỏe, đặc biệt là phụ nữ sau sinh.
5 tác dụng của chè vằng với phụ nữ sau sinh
Chè vằng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, kháng sinh, chống viêm, lợi sữa, … Vì vậy đây được xem là loại dược liệu rất tốt đối với các mẹ bỉm sữa khi vừa sinh em bé.
Chè vằng giúp lợi sữa, mát sữa
Sữa mẹ chính là vấn đề quan tâm hàng đầu của các mẹ bỉm sữa, đặc biệt là khi mới sinh em bé. Mẹ thiếu sữa khiến bé quấy khóc, không có đủ chất dinh dưỡng, … chính là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến trầm cảm sau sinh.
Chính vì vậy, các mẹ bỉm sữa rất hay bổ sung thêm móng giò, đu đủ, … đều là những bài thuốc dân gian giúp lợi sữa. Tuy nhiên ít ai biết rằng chè vằng mới là loại dược liệu cho tác dụng lợi sữa tốt nhất.
Theo đông y, sữa mẹ là do tỳ vị sinh ra. Chè vằng chứa glycosid có vị đắng giúp kích thích ngon miệng, kiện tỳ vị, từ đó mẹ ăn ngon miệng hơn, hấp thu tốt và kích thích tạo sữa, giúp sữa “mát” và tốt nhất cho bé.
Ngoài ra, chè vằng cũng là bài thuốc chữa ép xe vú, viêm tuyến vú rất hiệu quả. Chỉ cần giã nhỏ lá chè vằng và đắp lên vị trí áp xe, rất nhanh tuyến vú sẽ hết sưng, đau và không ảnh hưởng tới khả năng tiết sữa của mẹ.

Chè vằng giúp ngăn ngừa viêm nhiễm, phòng tránh hậu sản
Ở phụ nữ sau sinh, vết thương vùng kín cùng với tình trạng tiết sản dịch, khí hậu nóng ấm rất dễ khiến vết thương lâu lành, năng hơn là viêm nhiễm, sưng tấy. Chè vằng chính là bài thuốc hữu hiệu cho vấn đề này.
Uống chè vằng giúp tử cung co bóp đẩy sản dịch ra ngoài nhanh chóng, từ đó ngăn ngừa các tác nhân gây viêm nhiễm vết thương. Ngoài ra, alkaloid và flavonoid có trong chè vằng cũng giúp sát khuẩn, kháng viêm, tạo lớp lá chắn bảo vệ vết thương, làm vết thương mau lành và giảm viêm nhiễm hiệu quả.
Chè vằng giúp giảm cân sau sinh
Ngoài áp lực về việc chăm con, các mẹ bỉm sữa còn rất dễ rơi vào tình trạng stress, trầm cảm sau sinh do tăng cân, không lấy lại được vóc dáng ban đầu. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới ngoại hình, thẩm mỹ mà còn khiến các mẹ trở nên tự ti trong công việc và cuộc sống hôn nhân.
Chè vằng giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, tăng cường chuyển hóa để tạo sữa. Từ đó vừa giúp đốt cháy lượng mỡ thừa tự nhiên, mẹ giảm cân hiệu quả và nhanh chóng lấy lại vóc dáng thon gọn, vừa giúp sữa mẹ dồi dào cho bé phát triển.
Chè vằng giúp điều hòa kinh nguyệt
Phụ nữ sau sinh có sự thay đổi rất lớn, đặc biệt là nội tiết tố. Vì vậy sau khi sinh em bé, chị em rất dễ mắc phải tình trạng tắt kinh hoặc kinh nguyệt không đều.
Chè vằng ngoài việc kích thích tạo sữa còn có tác dụng thông kinh, giúp các mẹ bỉm điều hòa kinh nguyệt và nội tiết tố của cơ thể mà không gây ảnh hưởng tới sức khỏe của cả mẹ và bé.
Chè vằng phục hồi sức khỏe phụ nữ sau sinh
Bên cạnh các tác dụng như lợi sữa, điều hòa kinh nguyệt, … chè vằng còn giúp mẹ bỉm sữa ăn ngon, ngủ ngon, mát gan, thanh nhiệt giải độc. Giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục và đạt sức khỏe tốt nhất, vừa tốt cho mẹ vừa tốt cho bé.
Cách sử dụng chè vằng an toàn, hiệu quả
Chè vằng là bài thuốc dân gian có rất nhiều tác dụng tốt với sức khỏe, đặc biệt là phụ nữ sau sinh. Chè vằng có thể sử dụng dạng lá tươi hoặc khô để sắc nước uống hoặc dùng trực tiếp cao chè vằng. Tuy nhiên dù dùng loại chè vằng nào, mọi người cũng cần lưu ý:
- Cây chè vằng có đặc điểm rất giống cây lá ngón. Vì vậy mọi người cần mua chè vằng có nguồn gốc rõ ràng, được chế biến đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Không nên sử dụng dược liệu không rõ nguồn gốc gây ảnh hưởng tới sức khỏe.
- Cần sử dụng chè vằng với liều lượng phù hợp. Mỗi ngày chỉ nên uống 20 – 30g lá chè vằng khô, tương đương với khoảng 10g cao chè vằng. Không nên quá lạm dụng, dùng nhiều có thể gây tác dụng ngược, gây mất sữa.
- Chè vằng tươi hoặc khô có thể sắc với nước giống lá trà xanh, cao chè vằng có thể pha với nước nóng và dùng trực tiếp. Tuy nhiên nên uống chè vằng khi còn ấm nóng để cho tác dụng tốt nhất.
- Không nên sử dụng chè vằng cho người huyết áp thấp, trẻ em dưới 2 tuổi và phụ nữ có thai.
Những năm gần đây, chè vằng ngày càng được bày bán phổ biến và có thể dễ dàng tìm mua tại các cửa hàng thuốc đông y. Đây vẫn là dược liệu tự nhiên có rất nhiều tác dụng tuyệt vời với sức khỏe, đặc biệt là phụ nữ sau sinh. Hy vọng thông qua bài viết giúp mọi người biết thêm về loại dược liệu dân gian vô cùng quý của Việt Nam và có thể sử dụng nó để nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống.